Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Η Καθημερινή"
11 Αυγούστου 2009
Αντώνης Καρκαγιάννης: Χερσαίες μεταφορές
Διάβαζα στα κυριακάτικα φύλλα ότι στη Μεγάλη Βρετανία η Εργατική κυβέρνηση, με υπουργό Μεταφορών τον κυπριακής καταγωγής Ανδρέα Αδωνη, θέτει σε προτεραιότητα την κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου μεγάλων ταχυτήτων που θα καλύπτει όλη τη χώρα. Στις ΗΠΑ ο πρόεδρος Ομπάμα σχεδιάζει να διαθέσει μεγάλα ποσά για την ανανέωση και επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου. Και οι δύο χώρες ακολουθούν το παράδειγμα της Γαλλίας που, από δεκαετίες, έδωσε έμφαση στους σιδηροδρόμους με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη επανεκτιμούν τώρα τα πλεονεκτήματα των σιδηροδρόμων σε σύγκριση με δύο τα άλλα μέσα χερσαίων μεταφορών, το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο.
Το πρώτο, αλλά ίσως όχι το σημαντικότερο, πλεονέκτημα είναι οικονομικό. Ο σιδηρόδρομος θεωρείται το οικονομικότερο μέσο μεταφοράς, γιατί με δεδομένο όγκο και κόστος μεταφέρει το μέγιστο φορτίο. Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για μεταφορά εμπορευμάτων. Ο συνδυασμός σιδηροδρόμου και νταλίκας π.χ. θεωρείται εξαιρετικά επιτυχής από κάθε άποψη, όχι μόνο οικονομική. Οταν η φορτωμένη νταλίκα φορτώνεται σε ειδικά βαγόνια και μεταφέρεται από το ένα σημείο στο άλλο.
Δεύτερον και σημαντικότερο, οι σιδηροδρομικές ηλεκτροκινούμενες μεταφορές είναι οι πιο καθαρές, οι λιγότερο ρυπογόνες σε σύγκριση ιδιαίτερα με το αυτοκίνητο. Η μείωση των εκπομπών θερμοκηπίου εξελίσσεται σε πρώτο αίτημα της εποχής μας και από 'δω και πέρα είμαστε υποχρεωμένοι να το υπολογίζουμε στην οργάνωση όλων των δραστηριοτήτων μας. Τέλος, ο σιδηρόδρμος παρουσιάζει τα λιγότερα ατυχήματα, με τα λιγότερα θύματα και αφάνταστα λιγότερες οχλήσεις διέλευσης.
Τα διαβάζω όλα αυτά, ότι συμβαίνουν σε άλλες χώρες, όπου οι κυβερνήσεις σκέφτονται και ενεργούν με χρονικό ορίζοντα δεκαετιών και πραγματικά μελαγχολώ. Σε μας εδώ συμβαίνουν ακριβώς τα αντίθετα. Ολόκληρη η ανάπτυξη των χερσαίων και αστικών μεταφορών, η οποία απορρόφησε τεράστιους πόρους, επικεντρώθηκε στους δρόμους και στο αυτοκίνητο και γύρω από αυτόν τον άξονα διαμορφώθηκαν συνήθειες, νοοτροπίες, οικιστική μορφολογία και ισχυρά συμφέροντα. Το αυτοκίνητο και ο δρόμος ορίζουν πλέον το μέγεθος και τη μορφολογία των πόλεων, με τερατώδη αποτελέσματα, όπως είναι η οικιστική συσσώρευση στην Αττική και αλλού.
Οι μεταφορές σταθερής τροχιάς εγκαταλείφθηκαν από δεκαετίες και περιορίζονται συνεχώς. Το σιδηροδρομικό δίκτυο παραμένει σταθερό σε έκταση έναν και πλέον αιώνα. Καμία απολύτως επέκταση και ελάχιστη ανανέωση και βελτίωση του υπάρχοντος. Και τώρα που... ενσκήπτει η «μεταρρύθμιση στους σιδηροδρόμους» το πρώτο που σκέφτονται, με πρόσχημα ή απλώς με τεχνοκρατική αρτηριοσκλήρωση, είναι ο περιορισμός ή η κατάργηση δρομολογίων. Δεν σκέφτονται: μα τι προσφέρουν για να έχουν απαίτηση θετικού οικονομικού αποτελέσματος; Προσφέρουν παρωχημένες υπηρεσίες κακής ποιότητας σε μια πολύ περιορισμένη έκταση. Ούτε τώρα ούτε άλλοτε ο σιδηρόδρομος υπήρξε επίμονη επιλογή και κέντρο στην οργάνωση των χερσαίων μεταφορών.
Διαβάστε ακόμα:
Μπάμπης Παπαδημητρίου: Το «υπόδειγμα» ΟΣΕ, 22 Απριλίου 2006
Βαγγέλης Μανδραβέλης: Η απόρρητη εισήγηση στο Μαξίμου για τον ΟΣΕ, 20 Ιουλίου 2008
Νίκος Μουμούρης: Το μικρό καβούρι, 22 Μαΐου 2013
Χριστίνα Ταχιάου: Μια βραδιά στο Λιανοκλάδι του 1981, 26 Απριλίου 2014
Γιώργος Γιαννούλης-Γιαννουλόπουλος: Νάμαστε με τον μουτζούρη, 4 Απριλίου 2016
Ακολουθήστε μας στο facebook και στο twitter: