30 Χρόνια Παιδιατρικής Καρδιολογίας (1979-2009), 16 Δεκεμβρίου 2011
«Στην επέτειο τριάντα ετών αποκλειστικής ενασχόλησης με την Παιδιατρική Καρδιολογία (1979-2009), θέλω να μοιραστώ μαζί σας μερικές σκέψεις. Και θέλω, κυρίως, να σας διαβεβαιώσω ότι συνεχίζω την προσπάθεια για άσκηση της υποειδικότητάς μου με όσο πιο ελεύθερο τρόπο μπορώ. Παραμένω με ενθουσιασμό και συνέπεια ένας πραγματικά “ελεύθερος επαγγελματίας”, ένας “self-employed” γιατρός, ένας “freelance” παιδοκαρδιολόγος. Πριν τριάντα χρόνια δεσμεύτηκα ότι στο κέντρο των φροντίδων μου θα είναι μόνο ο ασθενής, ο παιδοκαρδιολογικός ασθενής. Για την επιτυχία αυτού του στόχου, αυτού του οράματος, πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχουν τρεις αναγκαίοι όροι: (α) το κατάλληλο γενικό περιβάλλον (υποδομές, τεχνολογικός εξοπλισμός, άτομα, οργάνωση, ανάλογη κουλτούρα - κυρίως κουλτούρα ομαδικής εργασίας, διάκρισης και αριστείας - και μηχανισμός ελέγχου της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών και της ασφάλειας των ασθενών), (β) συνεχιζόμενη, δια βίου ιατρική εκπαίδευση (“CME”), και (γ) Ελεύθερη Παιδιατρική Καρδιολογία. Αγώνες, αγωνίες, συχνές απογοητεύσεις - ακόμα και πόνος και διώξεις - είναι ο απολογισμός της προσπάθειάς μου να διαμορφώσω και να αναπτύξω το (α), προσπάθεια στην οποία ανάλωσα πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου μου στη διάρκεια της καριέρας μου στην Ελλάδα, δηλαδή μετά το 1987. Με λύπη και συχνά και με ανησυχία για τη μοίρα του καρδιοπαθούς ελληνόπουλου διαπιστώνω ότι στα ζητήματα τα σχετικά με τον όρο (α) η κατάσταση είναι βεβαίως καλύτερη από εκείνη του 1987, αλλά πάντως παραμένει μη ικανοποιητική και συχνά μη ασφαλής! Δεν με ενοχλεί τόσο το γεγονός ότι δεν μοιάζουμε ακριβώς με το Los Angeles, τη Βοστώνη, το Toronto ή το Λονδίνο. Με ενοχλεί και με προσβάλλει ότι δεν μοιάζουμε (ούτε θέλουμε να μοιάσουμε) καν με τη Ρώμη, ούτε ακόμα και με την Κωνσταντινούπολη (Istanbul) και το Riyadh! Γύρω στο 1992-1993 κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η αντίσταση στην αλλαγή, η άρνηση του εξευρωπαϊσμού και η διαιώνιση της μετριότητας στα ζητήματα (α) δεν είναι ούτε μοιραία ούτε τυχαία. Είναι απλώς αποτέλεσμα της νοοτροπίας και της διάθεσης των καθοριστικώς πιο πολλών, που ωφελούνται από τη διατήρηση του status quo. Σε προσωπικό επίπεδο, νοιώθω τουλάχιστον την ικανοποίηση ότι - ιδίως μετά το 1992 που εισήλθα στον ιδιωτικό τομέα - κάνω ότι καλύτερο μπορώ με τα μέσα που έχω κάθε φορά στη διάθεσή μου, μέσα από διαρκώς μεταβαλλόμενες γενικότερες συνθήκες. Ειδικότερα, προσπαθώ με συνέπεια και θυσίες να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις του όρου (β) και στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του όρου (γ). Ελεύθερη Παιδιατρική Καρδιολογία σημαίνει πρωτίστως ανεξαρτησία στην ιατρική κρίση, ανεξαρτησία στις ιατρικές αποφάσεις, ανεξαρτησία στην άσκηση της ιατρικής επί τη βάσει ενδείξεων (“evidence-based medicine”). Σημαίνει επιτέλεση του έργου μου χωρίς δεσμεύσεις. Χωρίς τις δεσμεύσεις του δημόσιου νοσοκομείου που σε θέλει κυρίως έναν τυπικό δημόσιο υπάλληλο και πολύ λιγότερο έναν ικανό ιατρό. Χωρίς τις δεσμεύσεις που δημιουργούν και επιβάλλουν είτε οι επιθυμίες και οι περιορισμένοι σε δυνατότητες ορίζοντες της καρδιοχειρουργικής ομάδας του ιδρύματος, είτε οι ισολογισμοί των «εισηγμένων», ή οι φιλοδοξίες των «ομίλων». Σημαίνει, ακόμα, ότι το καρδιοπαθές ελληνόπουλο δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με μεθόδους «πασπαρτού» (“one size fits all”), με μεθόδους που θυμίζουν τσελεμεντέ. Το καρδιοπαθές παιδί είναι άτομο και ως άτομο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Ως άτομο με συγκεκριμένες κλινικές ιδιαιτερότητες, με απαιτήσεις για εξατομικευμένη προσέγγιση, με συγκεκριμένες και μοναδικές ανάγκες φροντίδας.
Δημήτρης Α. Δασκαλόπουλος
Ακολουθήστε μας στο facebook (επαγγελματική σελίδα)
Ακολουθήστε μας στο facebook (προσωπική σελίδα)