Βατός Αρτηριακός Πόρος
Σημείωση: προτού διαβάσετε τις πληροφορίες για τη συγκεκριμένη συγγενή καρδιοπάθεια και τις εικόνες που συνοδεύουν αυτές τις πληροφορίες, θα είναι χρήσιμο να ανασκοπήσετε τη σελίδα σε αυτό το web site με τίτλο «Η φυσιολογική καρδιά και πώς δουλεύει».
Τι είναι αυτό; Ο αρτηριακός πόρος είναι
το απομεινάρι μιας αρτηρίας που στη διάρκεια της εμβρυϊκής ζωής συνδέει την
κύρια αρτηρία του σώματος (αορτή) με την κύρια αρτηρία των πνευμόνων
(πνευμονική αρτηρία). Αν αυτή η αρτηρία μείνει ανοικτή (βατή) μετά τη γέννηση,
ονομάζεται βατός αρτηριακός πόρος (“PDA”, εν συντομία στην αγγλική γλώσσα).
Τι το προκαλεί; Ο αρτηριακός πόρος είναι μια φυσιολογική εμβρυϊκή αρτηρία που συνδέει την κύρια αρτηρία του σώματος (αορτή) του εμβρύου με την κύρια αρτηρία των πνευμόνων (πνευμονική αρτηρία). Ο πόρος επιτρέπει στο αίμα να παρακάμπτει τους πνεύμονες πριν από τη γέννηση.
Κάθε μωρό γεννιέται με αρτηριακό πόρο. Μετά τη γέννηση, αυτή η ανοικτή αρτηρία δεν χρειάζεται πια και συνήθως στενεύει και κλείνει εντός των πρώτων λίγων ημερών.
Μερικές φορές, ο πόρος δεν κλείνει μετά τη γέννηση. Η αποτυχία του πόρου να κλείσει είναι συνήθης στα πρόωρα βρέφη αλλά σπάνια στα τελειόμηνα μωρά. Στα περισσότερα παιδιά, η αιτία του PDA δεν είναι γνωστή. Μερικά παιδιά μπορεί να έχουν και άλλα καρδιακά ελαττώματα μαζί με τον PDA.
Πώς επηρεάζει την καρδιά; Φυσιολογικώς η αριστερή πλευρά της καρδιάς αντλεί αίμα μόνο προς το σώμα, και η δεξιά πλευρά αντλεί αίμα μόνο προς τους πνεύμονες. Σε ένα παιδί με PDA, επιπλέον αίμα αντλείται από την αρτηρία του σώματος (αορτή) προς τις αρτηρίες των πνευμόνων (πνευμονικές αρτηρίες). Αν ο PDA είναι μεγάλος, το επιπλέον αίμα που αντλείται προς τις πνευμονικές αρτηρίες αναγκάζει την καρδιά και τους πνεύμονες να δουλεύουν πιο δυνατά και μπορεί να γίνει συμφόρηση αίματος στους πνεύμονες.
Πώς ο PDA επηρεάζει το παιδί μου; Αν ο PDA είναι μικρός, δεν θα προκαλέσει συμπτώματα διότι η καρδιά και οι πνεύμονες δεν χρειάζεται να δουλεύουν πιο δυνατά. Το μόνο παθολογικό εύρημα μπορεί να είναι ένας χαρακτηριστικός τύπος φυσήματος (θορύβου που ακούγεται με το στηθοσκόπιο).
Αν ο PDA είναι μεγάλος, το παιδί μπορεί να ανασαίνει πιο γρήγορα και πιο δυνατά από το φυσιολογικό. Τα βρέφη μπορεί να έχουν πρόβλημα να φάνε κανονικά και να αναπτυχθούν (να κερδίζουν βάρος) με φυσιολογικό ρυθμό. Συμπτώματα μπορεί να μην εμφανιστούν πριν περάσουν μερικές εβδομάδες μετά τη γέννηση. Υψηλή πίεση μπορεί να εμφανιστεί στα αγγεία αίματος στους πνεύμονες επειδή αντλείται προς τα εκεί περισσότερο αίμα από το φυσιολογικό. Με την πάροδο του χρόνου αυτή η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ζημιά (τραυματισμό) στα αγγεία αίματος των πνευμόνων.
Τι μπορεί να γίνει για τον PDA; Αν ο PDA (ο πόρος) είναι μικρός, δεν αναγκάζει την καρδιά και τους πνεύμονες να δουλεύουν πιο δυνατά. Εγχείρηση και άλλες θεραπείες μπορεί να μη χρειαστούν. Οι μικροί βατοί αρτηριακοί πόροι κλείνουν συχνά από μόνοι τους εντός των πρώτων λίγων μηνών της ζωής.
Όταν ο PDA είναι απαραίτητο να θεραπευτεί, δηλαδή να συγκλειστεί (να κλείσει), στα περισσότερα παιδιά αυτό μπορεί να γίνει εισάγοντας καθετήρες (μακρούς λεπτούς σωλήνες) μέσα στα αγγεία αίματος στο πόδι για να φτάσουν στην καρδιά και στον PDA, και ένα σπειροειδές έλασμα (“coil”) ή άλλη συσκευή μπορεί να εισαχτεί μέσω των καθετήρων εντός του PDA σαν βούλωμα. Η πρώτη εικόνα παρακάτω δείχνει ένα παράδειγμα του πως ο καθετηριασμός χρησιμοποιείται για να κλείσει τον πόρο. Αν είναι απαραίτητο να γίνει χειρουργική επέμβαση (όπως συχνά συμβαίνει σε βρέφη που έχουν συμπτώματα από την παρουσία του PDA), γίνεται μια τομή στην αριστερή πλευρά του θώρακα, ανάμεσα στα πλευρά. Ο πόρος συγκλείεται (κλείνει) από τον καρδιοχειρουργό είτε με σφιχτό δέσιμο (απολίνωση) χρησιμοποιώντας ράμμα (ειδική χειρουργική κλωστή), ή με τη μόνιμη τοποθέτηση ενός μικρού μεταλλικού συνδετήρα (“clip”) γύρω από τον πόρο που σφίγγει (ζουλάει) και κλείνει τον πόρο. Αν δεν υπάρχει άλλη συγγενής καρδιοπάθεια, άλλο καρδιακό ελάττωμα, αυτές οι θεραπείες αποκαθιστούν την κυκλοφορία του παιδιού στη φυσιολογική κατάσταση. Σε πρόωρα νεογέννητα μωρά, ένα ειδικό φάρμακο μπορεί συχνά να βοηθήσει τον πόρο να κλείσει. Μετά τις πρώτες λίγες εβδομάδες της ζωής, το φάρμακο μάλλον δεν θα είναι αποτελεσματικό στο να κλείσει τον πόρο και μπορεί να χρειαστεί εγχείρηση.
Τι δραστηριότητες μπορεί να έχει το παιδί μου; Αν ο PDA είναι μικρός, ή αν έχει συγκλειστεί (κλείσει) με καθετηριασμό ή εγχείρηση, το παιδί σας μπορεί να μη χρειαστεί καθόλου ειδικές προφυλάξεις ή περιορισμούς σχετικά με τη φυσική δραστηριότητα και μπορεί να του επιτρέπεται να συμμετέχει στις φυσιολογικές δραστηριότητες χωρίς να υπάρχει αυξημένο ρίσκο (κίνδυνος).
Τι θα χρειαστεί το παιδί μου στο μέλλον; Αναλόγως με τον τύπο της σύγκλεισης του PDA, ο παιδοκαρδιολόγος του παιδιού σας μπορεί να χρειαστεί να το εξετάζει περιοδικώς για να αναζητεί ενδεχόμενα ασυνήθη προβλήματα. Η μακροπρόθεσμη προοπτική και εξέλιξη αυτών των παιδιών είναι άριστη, και συνήθως δεν χρειάζονται ούτε φάρμακα, ούτε επιπλέον εγχειρήσεις και καθετηριασμοί.
24 Φεβρουαρίου 2012
Ακολουθήστε μας στο facebook και στο twitter: